โรคหนองใน (Gonorrhea) เป็นหนึ่งในโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่พบได้บ่อยในประเทศไทย เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย Neisseria gonorrhoeae ซึ่งสามารถแพร่กระจายได้ทั้งทางการมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ป้องกัน และการสัมผัสสารคัดหลั่งโดยตรง คำถามที่ผู้ป่วยมักสงสัยคือ “หนองในกี่วันหาย” เพราะโรคนี้ส่งผลโดยตรงต่อคุณภาพชีวิต ความมั่นใจ และสุขภาพทางเพศของผู้ที่ติดเชื้อ บทความนี้จะพาคุณเจาะลึกตั้งแต่สาเหตุ อาการ วิธีการวินิจฉัย การรักษา ไปจนถึงระยะเวลาการหายและการดูแลตนเองหลังการรักษา เพื่อให้คุณมีข้อมูลครบถ้วนและสามารถตัดสินใจได้อย่างถูกต้อง
Table of Contents
หนองใน คืออะไร และเกิดขึ้นได้อย่างไร ?
โรคหนองในเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Neisseria gonorrhoeae ซึ่งมีคุณสมบัติสามารถเจริญเติบโตได้ดีในเยื่อบุอวัยวะเพศ ท่อปัสสาวะ ปากมดลูก ทวารหนัก ลำคอ และแม้แต่เยื่อบุตา การแพร่เชื้อเกิดขึ้นเมื่อมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ใช้ถุงยางอนามัย ไม่ว่าจะเป็นเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด ทางทวารหนัก หรือทางปาก ผู้ที่มีคู่นอนหลายคน หรือไม่ได้ตรวจสุขภาพทางเพศอย่างสม่ำเสมอจะมีความเสี่ยงสูงกว่า เชื้อนี้มีความสามารถในการดื้อยามากขึ้นเรื่อย ๆ ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ทำให้ปัญหาการรักษากลายเป็นความท้าทายสำหรับวงการแพทย์ แต่หากได้รับการตรวจและรักษาอย่างถูกต้องตั้งแต่แรกเริ่ม หนองในสามารถรักษาให้หายได้โดยไม่ทิ้งผลแทรกซ้อนร้ายแรง
อาการของหนองในที่ควรสังเกต
อาการของโรคหนองใน อาจแตกต่างกันไปตามเพศและตำแหน่งที่เชื้อเข้าไปติด ผู้ชายมักมีอาการที่สังเกตได้ชัด เช่น ปัสสาวะแสบขัด มีหนองสีขาว เหลือง หรือเขียวไหลออกจากท่อปัสสาวะ ในขณะที่ผู้หญิงหลายคนอาจไม่มีอาการชัดเจน ทำให้มีโอกาสแพร่เชื้อต่อโดยไม่รู้ตัว
ในผู้หญิง อาการอาจคล้ายกับการติดเชื้อทางนรีเวชทั่วไป เช่น ตกขาวผิดปกติ ปัสสาวะแสบขัด หรือปวดท้องน้อย ส่วนผู้ที่มีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนักอาจพบอาการปวดหรือมีหนองไหลจากทวารหนัก และผู้ที่ติดเชื้อทางปากอาจมีอาการเจ็บคอหรือเจ็บกลืน
การสังเกตอาการตั้งแต่เนิ่น ๆ มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะหากปล่อยไว้นานโดยไม่รักษา เชื้ออาจลุกลามและก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้
การวินิจฉัยโรคหนองใน
การวินิจฉัยที่แม่นยำเป็นก้าวแรกของการรักษา โดยแพทย์จะสอบถามประวัติทางเพศ ตรวจร่างกาย และอาจเก็บตัวอย่างสารคัดหลั่งหรือปัสสาวะเพื่อตรวจหาเชื้อ ปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่สามารถตรวจเชื้อได้อย่างแม่นยำและรวดเร็ว เช่น การตรวจด้วยวิธี NAAT (Nucleic Acid Amplification Test) ซึ่งถือเป็นมาตรฐานสากล การวินิจฉัยที่ถูกต้องช่วยให้แพทย์เลือกยาที่เหมาะสม ลดโอกาสเกิดการดื้อยา และทำให้การรักษามีประสิทธิภาพสูงสุด
หนองในกี่วันหาย ขึ้นอยู่กับอะไร ?
คำถามที่หลายคนอยากรู้คือ “หนองในกี่วันหาย” คำตอบคือ หากได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะที่ถูกต้องและเชื้อไม่ดื้อยา อาการมักจะดีขึ้นภายใน 3–5 วัน และส่วนใหญ่สามารถหายขาดภายใน 7 วัน อย่างไรก็ตาม ระยะเวลาการหายขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น
- ความรุนแรงของการติดเชื้อ
- ตำแหน่งที่เชื้อเข้าไปอยู่ เช่น ท่อปัสสาวะ ปากมดลูก ลำคอ หรือทวารหนัก
- การดื้อยาของเชื้อ
- การปฏิบัติตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด
- สุขภาพโดยรวมและภูมิคุ้มกันของผู้ป่วย
ดังนั้น แม้อาการจะดีขึ้นแล้ว แต่ยังควรตรวจยืนยันการหายขาดตามที่แพทย์แนะนำ เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อต่อและลดโอกาสการเป็นซ้ำ
ภาวะแทรกซ้อนหากไม่ได้รับการรักษา
หนองใน หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษา เชื้ออาจลุกลามและทำให้เกิดผลเสียระยะยาว ผู้หญิงมีความเสี่ยงต่อโรคอุ้งเชิงกรานอักเสบ (Pelvic Inflammatory Disease – PID) ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะมีบุตรยากหรือการตั้งครรภ์นอกมดลูก ส่วนผู้ชายอาจเกิดภาวะหลอดน้ำเชื้ออักเสบและปัญหาการมีบุตรยากเช่นกัน นอกจากนี้ หนองในยังเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ เอชไอวี (HIV) เนื่องจากเชื้อทำให้เยื่อบุอวัยวะเพศอักเสบและไวต่อการติดเชื้ออื่น ๆ
ป้องกันโรคหนองในด้วยวิธีที่ถูกต้องและปลอดภัย
การป้องกันโรคหนองในถือเป็นหัวใจสำคัญในการดูแลสุขภาพทางเพศ เพราะแม้ว่าปัจจุบันการรักษาจะมีประสิทธิภาพสูง แต่การป้องกันย่อมช่วยลดโอกาสในการเจ็บป่วย และภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ วิธีการที่มีประสิทธิภาพที่สุดคือการใช้ถุงยางอนามัยอย่างถูกวิธีและสม่ำเสมอในทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ ไม่ว่าจะเป็นเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด ทวารหนัก หรือทางปาก การใช้ถุงยางไม่เพียงแต่ช่วยป้องกันโรคหนองในเท่านั้น แต่ยังช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ อีกด้วย
การตรวจสุขภาพทางเพศอย่างสม่ำเสมอ เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยให้สามารถค้นหาการติดเชื้อได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ทำให้การรักษามีประสิทธิภาพและลดโอกาสแพร่เชื้อต่อไปยังผู้อื่น หากพบว่ามีการติดเชื้อ การรักษาคู่นอนควบคู่กันถือว่าสำคัญอย่างยิ่ง เพราะหากรักษาเพียงฝ่ายเดียว ความเสี่ยงที่จะกลับมาติดซ้ำยังคงมีอยู่สูง
นอกจากนี้ การเลือกมีคู่นอนที่ชัดเจนและหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายคนในช่วงเวลาเดียวกันก็ช่วยลดโอกาสสัมผัสเชื้อได้มากขึ้น ความซื่อสัตย์และการสื่อสารอย่างตรงไปตรงมากับคู่รักจึงมีบทบาทสำคัญในการสร้างความปลอดภัยทางเพศ การให้ความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับโรคหนองในแก่ตนเองและคนรอบข้างยังเป็นการป้องกันเชิงรุกที่ช่วยลดอัตราการแพร่กระจายของโรคในสังคมได้อย่างยั่งยืน
แนวทางการรักษาโรคหนองใน
การรักษาหนองในในปัจจุบันใช้ยาปฏิชีวนะเป็นหลัก โดยแนวทางการรักษาสากล เช่น WHO และ CDC แนะนำให้ใช้ยาฉีดเซฟทริอะโซน (Ceftriaxone) ร่วมกับยาปฏิชีวนะชนิดอื่น เช่น อะซิโทรมัยซิน (Azithromycin) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดโอกาสการดื้อยา ผู้ป่วยควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด รับประทานหรือฉีดยาให้ครบตามกำหนด ไม่ควรหยุดยาเอง แม้ว่าอาการจะดีขึ้นแล้วก็ตาม เพราะเชื้ออาจยังไม่หมดและมีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้
การดูแลตนเองหลังการรักษาหนองใน
หลังจากได้รับการรักษา ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์จนกว่าจะมั่นใจว่าการติดเชื้อหายขาดแล้ว ควรตรวจติดตามตามนัดหมายของแพทย์ รวมถึงควรให้คู่นอนเข้ารับการตรวจและรักษาพร้อมกันเพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำ การดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง เช่น การพักผ่อนเพียงพอ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และการไม่ใช้ยาปฏิชีวนะเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์ ล้วนช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวและลดปัญหาดื้อยาได้
โรคหนองใน สามารถกลับมาเป็นซ้ำได้ไหม ?
แม้โรคหนองในจะสามารถรักษาให้หายขาดได้ด้วยยาปฏิชีวนะ แต่ผู้ที่เคยติดเชื้อแล้วก็ยังมีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้อีก ไม่ได้หมายความว่าร่างกายจะสร้างภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ Neisseria gonorrhoeae หลังการติดเชื้อเหมือนโรคบางชนิด เพราะเชื้อนี้ไม่ก่อให้เกิดภูมิคุ้มกันถาวร เมื่อผู้ป่วยสัมผัสกับเชื้ออีกครั้งผ่านการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ป้องกัน ก็สามารถติดเชื้อซ้ำได้ทันที
การกลับมาเป็นซ้ำมักเกิดจากสองปัจจัยหลัก คือ การได้รับเชื้อใหม่จากคู่นอนที่ยังไม่ได้รับการรักษา หรือจากการมีคู่นอนหลายคนโดยไม่ใช้ถุงยางอนามัย และอีกปัจจัยหนึ่งคือการรักษาไม่ครบถ้วน เช่น ผู้ป่วยหยุดใช้ยาก่อนกำหนด หรือเชื้อดื้อยาจนทำให้การรักษาไม่ได้ผลสมบูรณ์ ส่งผลให้เชื้อยังคงอยู่และอาการกลับมาแสดงอีกครั้ง
อ่านบทความที่น่าสนใจ
คำถาม “หนองในกี่วันหาย” มีคำตอบที่ชัดเจนว่า หากได้รับการรักษาที่ถูกต้อง อาการจะดีขึ้นภายใน 3–5 วัน และหายขาดได้ภายในประมาณ 7 วัน แต่การหายเร็วหรือช้าขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย การป้องกันโดยใช้ถุงยางอนามัย ตรวจสุขภาพทางเพศเป็นประจำ และเข้ารับการรักษาทันทีเมื่อสงสัยว่าติดเชื้อคือวิธีที่ดีที่สุด
แหล่งอ้างอิง
- World Health Organization (WHO). Gonorrhoea. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/gonorrhoea
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Gonorrhea – STD Treatment Guidelines. https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/gonorrhea.htm